Door Frans Horsthuis
Uit het Woord vooraf:
“Dit is het eeuwige leven, dat zij U kennen en uw Zoon Jezus Christus” Johannes 17: 3
Wat heeft me ertoe gebracht, dit leven van Jezus te beschrijven? Nu mijn aardse leven naar zijn voleinding begint te lopen, wil ik uit dankbaarheid de volgende bladzijden, de vrucht van mijn leven, aan Jezus aanbieden als een soort geschilderde ikoon van Hem, die mijn leven zo rijk gevuld heeft, en tevens als een geestelijke nalatenschap aan mijn vele goede vrienden.
Jaren geleden begon het traditionele beeld van Jezus steeds meer vragen bij me op te roepen.
Toch zegt Jezus: “Niemand kan tot de vader komen dan via Mij”. “Heer Jezus”, heb ik toen gezegd, “als U de enige weg bent om de Vader te bereiken, dan wil ik beginnen, U als mens te leren kennen, van U kan ik me tenminste een menselijke voorstelling maken. Wilt U mij dan bij de Vader brengen.” Door dit zoekproces is het beeld van Jezus in jaren van zoeken tot nieuw leven gekomen.
1) Vooreerst heb ik Hem als mijn Vriend leren kennen. Het spreekt vanzelf, dat dit mijn persoonlijke visie en mijn eigen verhaal over Hem is. Het bevat niet de een of andere nieuwe leer of theologie, maar het is mijn eigen getuigenis, in de hoop daarmee ook anderen aan te moedigen zelf op weg te gaan, om Jezus persoonlijk te leren kennen. Bij mij is dat zo begonnen: Doordat ik 12 jaar als godsdienstleraar aan een Pedagogische Academie mijn geloof voor kritische jonge mensen, moest verwoorden en verantwoorden, werd ik dagelijks met mijn eigen geloofsbeleving geconfronteerd.
Om mijn geloof over te dragen, kon ik met de theorie, die ik had meegekregen, steeds minder aanvangen en ben ik toen de evangeliën nieuw gaan lezen, om Jezus zelf te leren kennen, en wel vanuit de gezichtshoek, hoe Hij zelf alles beleefd heeft. Zo werd Hij het centrum van mijn leven naar het woord van Paulus: “Ik heb besloten niets anders te weten dan Jezus Christus en Die gekruisigd”.
Langs die weg groeide ik van een gelovige tot een volgeling en van een volgeling werd ik een vriend. En hoe gaat dat met vriendschap? Als echte vrienden wil je elkaar ook van binnen nader leren kennen, je wilt je inleven, invoelen in elkaars lief en leed. Zo ben ik me gaan verdiepen in het karakter van Jezus als mens.
2) Een van de voornaamste ontdekkingen voor mij was de doorlopende groei in Jezus’ leven.
Als pasgeboren baby is Hij zich nog van niets bewust geweest. Maar “Hij nam toe in jaren en in wijsheid…”. Zo heeft Hij ooit vernomen, dat Hij niet door Jozef, maar door de Heilige Geest verwekt was. Twaalf jaar oud heeft Hij een diepe Vader-ervaring van God ontvangen. Bij de verheerlijking op de berg beleefde Hij zo een innerlijke Godservaring, dat deze door zijn lichaam naar buiten straalde. Sindsdien groeide Hij in goddelijke autoriteit: “Ik ben het licht… de deur… de herder… de weg” en zelfs: “Ik ben”, totdat Hij zich tijdens zijn veroordelingsproces duidelijk uitsprak als “Zoon van God” en “Koning”.
De vraag die me daarbij boeide, was, hoe Jezus zelf deze voortdurende groei beleefd heeft en hoe Hij alles ontdekt heeft. Hij heeft in de 33 jaar van zijn aardse leven alle menselijke ontwikkelings stadia doorlopen, van baby, kind en puber tot volwassenheid. Op deze ontdekkingsreis heeft Hij niet geput uit zijn goddelijke alwetendheid en almacht. Evengoed als Hij zijn goddelijke heerlijkheid in de hemel heeft achtergelaten, heeft Hij ook van alle goddelijke privileges afstand gedaan. Als mens is Hij niet almachtig en alwetend geweest. Zeker, Hij was en bleef God, maar evengoed als wij heeft Hij alles moeten ontdekken en leren, en is zo tot de volle goddelijke wasdom uitgegroeid.
3) In deze groei was het beginpunt de boodschap van de engel Gabriël aan Maria, waarin haar twee geweldige beloftes werden gedaan: ze zou een zoon baren, die Zoon van God genoemd zou worden en Koning zou zijn tot in eeuwigheid. Zelf heeft Jezus daar aanvankelijk nog niets van geweten. Hoe heeft Hij dit ontdekt? En hoe is Hij tot een totaal nieuwe invulling daarvan gekomen, zo anders dan men verwachtte, dat het Hem zijn leven heeft gekost? Dit groeiproces vond zijn hoogtepunt tenslotte in zijn eigen duidelijke regeringsverklaring voor Kajafas en Pilatus, dat Hij inderdaad de Messias, de Zoon van God en dat Hij Koning was.
4) Deze groei vanaf zijn geboorte tot zijn dood heeft zich langs twee lijnen voltrokken: een neergaande een een opgaande lijn.
De neergaande lijn wordt door Paulus samengevat in deze woorden: “Ofschoon Hij Gods gestalte had en aan God gelijk was, heeft Hij zich daarvan ontdaan. Hij heeft de gestalte van een afhankelijk mensenkind aangenomen, aan ons gelijk”.
Daarmee niet tevreden “werd Hij gehoorzaam”, aan de joodse Wet en onderdanig aan Maria en Jozef, later gehoorzamend aan Zijn Vader alleen. Die weg omlaag voerde hem “tot de dood”, zelfs tot de meest smadelijke “dood aan het kruis”. Deze weg heeft Hij zelf bewust gezocht: het was eenvoudig zijn gezindheid, zijn geest.
Daar tegenover staat de opgaande lijn, die de Vader trok, de lijn van zijn ontwakende en groeiende goddelijke bewustzijn. Via zijn doop en verheerlijking op de berg wist Hij bij het Avondmaal,
“dat de Vader Hem alles in handen had gegeven en dat Hij van God was uitgegaan en naar God terugkeerde”, totdat Hij na zijn opstanding kon zegen: “Mij is alle macht gegeven in de hemel en op aarde”.
Door deze twee lijnen: zijn terugtreden als mens en Gods openbaring als “mijn Zoon” ontvouwde zich vanuit het zwakke menselijke omhulsel zijn volwassen goddelijke persoonlijkheid, eenzelfde weg als God ook voor ons bestemd heeft en waarnaar wij op zoek mogen gaan.
